تابلو برق یا Electrical enclosure یک محفظه فیزیکی است که برای حفاظت و محافظت از تجهیزات برقی استفاده میشود. این محفظه معمولاً از جنس فلزی مانند فولاد یا آلومینیوم ساخته میشود و میتواند دارای درب یا دربها باشد که قابل باز و بسته شدن هستند.
تابلو برق به عنوان یک محفظه محافظ برای تجهیزات الکتریکی کاربرد دارد. این تجهیزات میتوانند شامل ترانسها، مدارهای قدرت، مدارهای کنترل، آیاوتها، آیاوتهای دیجیتال، آیاوتهای آنالوگ، آیاوتهای برقمند و سایر تجهیزات برقی باشند. تابلو برق علاوه بر حفاظت از تجهیزات برقی، میتواند برای جمعبندی، سیمکشی و مدیریت سیستمهای برقی استفاده شود.
تابلو برق در محیطهای صنعتی، تجاری و مسکونی استفاده میشود و از نظر ابعاد و طراحی ممکن است متفاوت باشد. برخی از تابلوهای برق ساده و کوچک هستند و برای استفاده در خانهها یا دفاتر کوچک مناسبند، در حالی که برخی دیگر اندازه بزرگتری دارند و برای استفاده در صنایع بزرگ و ساختمانهای تجاری مناسب هستند.
تابلو برق علاوه بر حفاظت فیزیکی، معمولاً دارای قطعاتی مانند مدارهای محافظتی، قطعات کنترلی و سیستمهای خنککننده است. هدف اصلی این تابلوها، جلوگیری از خطرات احتمالی ناشی از برقراری تماس مستقیم با قطعات برقی، جرقهزنی، حرارت زیاد و یا تاثیرات محیطی است.
محفظه فیزیکی
محفظه فیزیکی تابلو برق برای حفاظت و محافظت از تجهیزات الکتریکی استفاده میشود و باید برخی خصوصیات کلیدی را داشته باشد. این جعبه باید از جنس مقاومی مانند فولاد یا آلومینیوم باشد تا به تجهیزات داخلی در مقابل ضربهها، لرزشها و تغییرات ابعادی مقاومت کند. محفظه باید دارای درجه حفاظت مناسب در برابر نفوذ آب و گرد و غبار باشد. این درجه حفاظت معمولاً با استفاده از استانداردهایی مانند IP (International Protection) مشخص میشود.
محفظه باید بتواند حرارت تولید شده توسط تجهیزات داخلی را جذب کند و از طریق سیستمهای خنککننده مناسب، این حرارت را تخلیه کند تا از آسیب به تجهیزات برقی جلوگیری شود. محفظه باید دارای درب یا دربها باشد که قابل باز و بسته شدن هستند. این دربها برای دسترسی به تجهیزات داخلی، نصب و نگهداری آسان و همچنین حفاظت در برابر عوامل خارجی مهم هستند. محفظه باید امکان نصب و مدیریت سیمکشی را به خوبی فراهم کند. این شامل قابلیت نصب ریلها، قفسهها و اتصالات مناسب برای سیمکشی است.
محفظه باید بتواند از نقطه نظر الکتریکی، تجهیزات داخلی را در مقابل تداخلات الکترومغناطیسی و نویزهای الکتریکی محافظت کند. محفظه باید برای ایمنی کاربران و فردی که با آن در تعامل هستند، اقدامات لازم را اتخاذ کند. این شامل وجود قفلها، دکلها، قطعههای حفاظتی و نشانگرهای مناسب است.
تجهیزات الکتریکی
تابلو برق میتواند مجموعهای از تجهیزات الکتریکی را در بر بگیرد. تجهیزات موجود در یک تابلو برق به نوع و کاربرد سیستم برقی مربوطه بستگی دارد. در ادامه، تعدادی از تجهیزات الکتریکی رایج که ممکن است در یک تابلو برق وجود داشته باشند، آورده شده است:
- قاطع (Circuit Breaker): قاطع یک دستگاه حفاظتی است که جریان الکتریکی را در صورت بروز خطا یا بار اضافی، قطع میکند تا از آسیب به تجهیزات و احتمال خطر برق گرمایی جلوگیری کند.
- فیوز (Fuse): فیوز نیز همانند قاطع، جریان الکتریکی را در صورت بروز خطا قطع میکند. اما بازسازی آن پس از قطع اتفاق نمیافتد و باید فیوز معیوب را با فیوز جدید جایگزین کرد.
- رله (Relay): رله یک تجهیز الکترومکانیکی است که با دریافت سیگنال کنترلی، جریان الکتریکی را در مدارهای دیگر قطع و وصل میکند. این تجهیز برای کنترل و حفاظت سیستمهای برقی استفاده میشود.
- مبدل (Converter): مبدل یا تبدیلکننده برق، جریان و ولتاژ برق را از یک شکل به شکل دیگر تبدیل میکند. به عنوان مثال، مبدلها میتوانند برق متناوب را به برق مستقیم یا بالعکس تبدیل کنند.
- آیاوت (Input): آیاوتها ورودیهای سیگنال الکتریکی هستند که اطلاعات و سیگنالهایی را از سنسورها یا دستگاههای خارجی به تابلو برق میفرستند.
- آیاوت دیجیتال (Digital Input): آیاوتهای دیجیتال برای دریافت سیگنالهای دیجیتال استفاده میشوند، به طور معمول 0 و 1.
- آیاوت آنالوگ (Analog Input): آیاوتهای آنالوگ برای دریافت سیگنالهای آنالوگ، مانند ولتاژ یا جریان، استفاده میشوند.
- آیاوت برقمند (Powered Output): آیاوتهای برقمند برای تامین ولتاژ یا جریان به تجهیزات خارجی استفاده میشوندر طراحی یک تابلو برق، تجهیزات الکتریکی متنوعی استفاده میشود که به نوع سیستم برقی و نیازهای خاص مربوطه بستگی دارد. در ادامه، تعدادی از تجهیزات الکتریکی رایج در تابلو برق را ذکر میکنم:
- قاطع (Circuit Breaker): قاطع برق یک تجهیز حفاظتی است که جریان الکتریکی را در صورت وقوع خطاهای برقی ناخواسته، مانند اتصال کوتاه یا بار اضافی، قطع میکند.
- فیوز (Fuse): فیوز نیز همانند قاطع، جریان الکتریکی را در صورت وقوع خطا قطع میکند. فیوزها معمولاً در مدارهای کوچکتر و حساستر استفاده میشوند.
- رله (Relay): رله یک تجهیز الکترومکانیکی است که با دریافت سیگنال کنترلی، جریان الکتریکی را در مدارهای دیگر قطع و وصل میکند. رلهها برای کنترل دستگاهها، سیستمها و تجهیزات الکتریکی استفاده میشوند.
- کنتاکتور (Contactor): کنتاکتور یک تجهیز الکتریکی است که برای کنترل بارهای بزرگ و قدرتمند استفاده میشود. آنها قادر به تحمل جریان بالا و عملکرد مداوم هستند.
- رله حفاظتی (Protective Relay): رله حفاظتی برای محافظت از تجهیزات و شبکههای برق در برابر خطاهای برقی مانند اتصال کوتاه، جریان اضافی و ولتاژ ناپایدار استفاده میشود.
- ترانسفورماتور (Transformer): ترانسفورماتور برای تغییر ولتاژ و جریان الکتریکی بین دو مدار استفاده میشود. آنها معمولاً برای تأمین نیازهای توانی و توزیع برق استفاده میشوند.
- منابع تغذیه (Power Supply): منابع تغذیه برق برای تأمین ولتاژ و جریان مستقل به تجهیزات الکترونیکی کاربرد دارند. آنها میتوانند از نوع AC (متناوب) یا DC (مستقیم) باشند.
- مترهای برق (Electric Meters): مترهای برق برای اندازهگیری مصرف برق، ولتاژ و جریان در سیستمهای برقی استفاده میشوند. این متره
دیدگاهتان را بنویسید